Trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt, phát triển thương hiệu không chỉ là xu hướng mà còn là đòi hỏi tất yếu đối với mọi doanh nghiệp, dù lớn hay nhỏ. Một thương hiệu mạnh không chỉ giúp doanh nghiệp nổi bật giữa vô số đối thủ mà còn tạo dựng được niềm tin, lòng trung thành từ khách hàng, từ đó trở thành bệ phóng vững chắc cho sự phát triển bền vững. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải mã khái niệm phát triển thương hiệu và khám phá cách áp dụng Ma trận Ansoff để xây dựng các chiến lược phát triển thương hiệu thực tế, sát với nhu cầu kinh doanh.
Giải mã khái niệm phát triển thương hiệu
Phát triển thương hiệu là một giai đoạn quan trọng, thường được xem như bước tiền đề trước khi khởi nghiệp, giúp doanh nghiệp hoàn thiện các chiến lược để trở nên độc đáo và vượt trội so với đối thủ cạnh tranh. Quá trình này không chỉ giúp thương hiệu nổi bật trên thị trường mà còn tạo dựng hình ảnh mạnh mẽ, trở thành lựa chọn đáng tin cậy trong mắt khách hàng mục tiêu.
Thương hiệu không chỉ là những gì khách hàng nhìn thấy bên ngoài như logo, website, màu sắc hay các trang mạng xã hội. Nó còn phản ánh cảm xúc, niềm tin và những ấn tượng sâu sắc mà khách hàng ghi nhớ. Phát triển thương hiệu đòi hỏi sự nhất quán trong các yếu tố nhận diện, nhưng đồng thời phải biết đổi mới và sáng tạo để duy trì sự kết nối và gia tăng giá trị thương hiệu một cách bền vững.
Một thương hiệu mạnh không chỉ khẳng định giá trị hiện tại mà còn phải không ngừng phát triển để thực hiện sứ mệnh và tầm nhìn đã đề ra. Đây là một chiến lược dài hạn, giúp người tiêu dùng đưa ra quyết định mua hàng dựa trên niềm tin vào chất lượng và giá trị mà thương hiệu mang lại.
Bên cạnh đó, thương hiệu luôn cần thay đổi, thích nghi để bắt kịp xu hướng văn hóa, nhu cầu khách hàng, cũng như tiếp cận các thị trường hoặc nhóm khách hàng mới. Chính sự linh hoạt trong chiến lược tiếp thị sẽ giúp doanh nghiệp vừa giữ chân khách hàng cũ, vừa chinh phục những đối tượng mới tiềm năng.
Phân biệt phát triển thương hiệu và xây dựng thương hiệu
Tiêu chí | Xây dựng thương hiệu (Brand Building) | Phát triển thương hiệu (Brand Development) |
Mục tiêu chính | Giúp thương hiệu được nhận biết và ghi nhớ bởi khách hàng. | Tăng cường giá trị, danh tiếng, sự khác biệt và mức độ yêu thích của thương hiệu. |
Hoạt động cụ thể | – Thiết kế logo, tên thương hiệu – Xác định màu sắc, slogan- Tạo website, kênh truyền thông – Các chiến dịch ra mắt thương hiệu … | – Định vị thương hiệu – Quản lý trải nghiệm khách hàng – Nghiên cứu và mở rộng thị trường – Đo lường, cải tiến chiến lược – Phát triển hệ sinh thái thương hiệu … |
Kết quả mong đợi | Thương hiệu có hình ảnh rõ ràng, tạo ấn tượng ban đầu với khách hàng. | Thương hiệu trở nên mạnh mẽ, có giá trị cao, tạo được lòng trung thành từ khách hàng. |
Phạm vi | Một phần trong quá trình phát triển thương hiệu. | Bao gồm cả xây dựng thương hiệu và các chiến lược dài hạn để thương hiệu phát triển bền vững. |
Ví dụ minh họa | Một startup thiết kế logo, tạo fanpage, chạy quảng cáo để khách biết đến thương hiệu. | Một thương hiệu mỹ phẩm sau khi được biết đến tiếp tục cải tiến sản phẩm, mở rộng thị trường, xây dựng cộng đồng người dùng trung thành. |
Lựa chọn chiến lược phát triển thương hiệu dựa trên ma trận Ansoff
Thâm nhập thị trường
Chiến lược thâm nhập thị trường (Market Penetration) là lựa chọn ít rủi ro nhất trong Ma trận Ansoff, vì doanh nghiệp vẫn tập trung vào sản phẩm hiện có và thị trường hiện tại. Mục tiêu chính của chiến lược này là tăng thị phần, doanh số hoặc mức độ tiêu thụ sản phẩm trong cùng một thị trường mà thương hiệu đã và đang hoạt động.
Doanh nghiệp áp dụng thâm nhập thị trường thường tìm cách khai thác sâu hơn nhóm khách hàng hiện tại, giữ chân khách cũ và thu hút khách mới từ đối thủ cạnh tranh. Để làm được điều này, các hoạt động thường thấy bao gồm:
- Tăng cường marketing và truyền thông, giúp thương hiệu xuất hiện nhiều hơn trong tâm trí khách hàng.
- Khuyến mãi, giảm giá, hoặc chính sách giá cạnh tranh để kích cầu mua sắm.
- Cải thiện dịch vụ khách hàng nhằm tạo trải nghiệm tốt, khiến khách hàng quay lại mua nhiều lần.
- Mở rộng độ phủ điểm bán, giúp sản phẩm dễ tiếp cận hơn với khách hàng.
- Cá nhân hóa sản phẩm hoặc thông điệp truyền thông để tạo sự gần gũi và kết nối sâu hơn.
Ví dụ điển hình là Coca-Cola với chiến dịch “Share a Coke”. Hãng đã in tên riêng của khách hàng lên lon nước, tạo cảm giác cá nhân hóa mạnh mẽ, khiến người dùng hứng thú mua sắm để tìm lon có tên mình hoặc người thân. Đây là cách giúp Coca-Cola tăng sản lượng bán ra ngay trong thị trường quen thuộc, mà không cần tạo ra sản phẩm hoàn toàn mới.
Ngoài ra, một trong những cách tiếp cận tới đối tượng khách hàng dễ dàng hơn đó là triển khai marketing đa nền tảng. Khám phá ngay tại: TẠI ĐÂY.
Phát triển sản phẩm
Chiến lược phát triển thị trường (Market Development) là bước tiếp theo trong Ma trận Ansoff, khi doanh nghiệp quyết định mang sản phẩm hiện có sang những thị trường mới. Đây có thể là những khu vực địa lý mới, hoặc những nhóm khách hàng mới mà thương hiệu chưa từng khai thác. Mục tiêu của chiến lược này là mở rộng quy mô kinh doanh, tăng doanh thu và giảm phụ thuộc vào một thị trường duy nhất.
Có nhiều cách để các thương hiệu thực hiện phát triển thị trường, chẳng hạn như:
- Mở rộng địa lý, tức đưa sản phẩm đến các quốc gia, vùng lãnh thổ mới.
- Đa dạng hóa tệp khách hàng, nhắm đến các nhóm đối tượng mới về độ tuổi, nghề nghiệp, sở thích hoặc phong cách sống.
- Phát triển kênh phân phối mới, như thương mại điện tử, các chuỗi bán lẻ lớn, hoặc kênh bán hàng trực tiếp chưa từng khai thác.
- Tùy chỉnh sản phẩm cho phù hợp văn hóa, thị hiếu của thị trường mới mà vẫn giữ được giá trị cốt lõi của thương hiệu.
Một ví dụ tiêu biểu chính là Starbucks. Thương hiệu cà phê nổi tiếng của Mỹ không chỉ mở rộng hệ thống cửa hàng khắp châu Á mà còn khéo léo điều chỉnh sản phẩm để phù hợp khẩu vị người tiêu dùng địa phương. Tại Trung Quốc, Starbucks đã bổ sung vào menu những món đồ uống có nguyên liệu quen thuộc như trà xanh, đậu đỏ hay trân châu, giúp sản phẩm gần gũi hơn với thị hiếu địa phương, từ đó chinh phục thị trường mới hiệu quả.
Chiến lược phát triển thị trường mang đến cơ hội tăng trưởng lớn, song cũng tiềm ẩn rủi ro nhất định, vì doanh nghiệp phải đối diện với khác biệt về văn hóa, hành vi tiêu dùng, hệ thống pháp lý cũng như sự cạnh tranh của các thương hiệu nội địa. Để thành công, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng, lựa chọn thị trường tiềm năng và có chiến lược điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với môi trường mới.
>> Tìm hiểu thêm về các chiến lược thương hiệu phổ biến nhất hiện nay TẠI ĐÂY
Phát triển sản phẩm
Phát triển sản phẩm (Product Development) là chiến lược tập trung tạo ra sản phẩm mới để bán cho chính thị trường hiện tại. Nói cách khác, doanh nghiệp sẽ không thay đổi nhóm khách hàng mục tiêu mà tìm cách gia tăng giá trị từ chính những khách hàng đang có. Đây được xem là một lựa chọn tiềm năng nhưng rủi ro cũng khá cao, bởi chi phí nghiên cứu, sản xuất sản phẩm mới thường lớn, và không phải lúc nào khách hàng hiện tại cũng đón nhận sản phẩm mới như kỳ vọng.
Chiến lược phát triển sản phẩm giúp thương hiệu:
- Tận dụng tập khách hàng sẵn có: Khách hàng cũ thường đã có niềm tin với thương hiệu, vì thế việc giới thiệu sản phẩm mới cho họ dễ thành công hơn so với việc thuyết phục khách hàng hoàn toàn mới.
- Tăng doanh thu trên mỗi khách hàng: Bằng cách mở rộng danh mục sản phẩm, thương hiệu có thể bán nhiều sản phẩm hơn cho cùng một khách hàng.
- Khẳng định thương hiệu đổi mới và dẫn đầu: Việc ra mắt sản phẩm mới thường tạo ra hình ảnh tích cực về sự sáng tạo, năng động của thương hiệu trên thị trường.
Trong quá trình triển khai, doanh nghiệp thường thực hiện các hoạt động như:
- Nghiên cứu & phát triển (R&D) để tạo ra sản phẩm mới phù hợp hơn với nhu cầu hoặc xu hướng tiêu dùng hiện tại.
- Mở rộng danh mục sản phẩm, bổ sung các lựa chọn mới để khách hàng có thêm trải nghiệm đa dạng.
- Nâng cấp sản phẩm hiện có bằng cách bổ sung tính năng mới, cải tiến chất lượng hoặc thiết kế để tạo sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh.
Ví dụ điển hình: Apple là bậc thầy trong chiến lược phát triển sản phẩm. Hãng không ngừng ra mắt những sản phẩm mới như AirPods, Apple Watch, HomePod… để phục vụ chính tập khách hàng đang sở hữu iPhone, iPad hay MacBook. Những sản phẩm này không chỉ mang lại trải nghiệm mới mà còn giúp Apple xây dựng hệ sinh thái khép kín, khiến khách hàng có xu hướng tiếp tục mua thêm sản phẩm của hãng.


Đa dạng hóa
Đa dạng hóa (Diversification) được xem là chiến lược táo bạo nhất trong Ma trận Ansoff, bởi nó đồng nghĩa với việc doanh nghiệp đồng thời bước chân vào thị trường hoàn toàn mới và phát triển sản phẩm hoàn toàn mới. Khác với các chiến lược còn lại, đa dạng hóa không dựa trên bất kỳ lợi thế hiện có nào về thị trường hay sản phẩm, nên rủi ro cũng cao nhất. Tuy nhiên, nếu thực hiện thành công, đây có thể là bệ phóng giúp thương hiệu mở rộng quy mô, tăng trưởng đột phá và giảm sự phụ thuộc vào thị trường hoặc sản phẩm cũ.
Chiến lược đa dạng hóa mang lại cho thương hiệu nhiều cơ hội:
- Phân tán rủi ro kinh doanh: Giúp doanh nghiệp không phụ thuộc hoàn toàn vào một lĩnh vực hay một nhóm khách hàng duy nhất.
- Tìm kiếm cơ hội tăng trưởng mới: Đặc biệt quan trọng khi thị trường cũ bắt đầu bão hòa hoặc suy giảm.
- Nắm bắt xu hướng mới: Nếu nhận thấy những ngành nghề mới đang bùng nổ, thương hiệu có thể nhanh chóng lấn sân để chiếm lĩnh thị phần.
- Gia tăng giá trị thương hiệu: Khi một thương hiệu lớn hiện diện ở nhiều lĩnh vực, giá trị nhận diện và độ uy tín của thương hiệu cũng tăng theo.
Vingroup là một trong những tập đoàn nổi bật nhất ở Việt Nam đã thực hiện thành công chiến lược đa dạng hóa. Vingroup đa dạng hóa mạnh mẽ nhiều lĩnh vực, tiêu biểu như: Nhà ở (Vinhomes), Bán lẻ (nay là WinMart), Y tế (Vinmec), Giáo dục (Vinschool, VinUni), Công nghệ – công nghiệp (VinFast)…
Điểm đặc biệt là, dù hoạt động đa ngành, Vingroup vẫn duy trì được hình ảnh một thương hiệu gắn liền với chất lượng cao, quy mô lớn và tầm nhìn dài hạn.


Kết luận
Phát triển thương hiệu không chỉ dừng lại ở việc tạo ra một logo đẹp hay slogan ấn tượng mà là cả một hành trình dài hơi, đòi hỏi doanh nghiệp phải không ngừng đổi mới, thích nghi và sáng tạo. Ma trận Ansoff, với bốn chiến lược thâm nhập thị trường, phát triển thị trường, phát triển sản phẩm và đa dạng hóa, mang đến cho doanh nghiệp những định hướng rõ ràng, giúp thương hiệu vươn xa trên thị trường. Dù lựa chọn hướng đi nào, điều quan trọng nhất vẫn là hiểu sâu sắc giá trị cốt lõi của thương hiệu, nắm bắt nhu cầu khách hàng và sẵn sàng thích ứng trước mọi thay đổi của thị trường. Khi phát triển thương hiệu được xây dựng trên nền tảng vững chắc và chiến lược bài bản, doanh nghiệp không chỉ tạo ra dấu ấn khác biệt mà còn khẳng định được vị thế bền vững trong lòng người tiêu dùng.
Một mô hình Performance Marketing Agency tinh gọn và thực chiến tốt mà bạn có thể tham khảo
Nếu bạn chưa chắc chắn về các kiến thức trong Performance cho branding, bạn có thể tham khảo các dịch vụ của Agency – Solo Media.
Tại Solo Media – Performance Marketing Agency, mục tiêu hàng đầu là tối ưu hóa chuyển đổi và gia tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. Đây cũng là ưu tiên số một của các đối tác, khách hàng cá nhân và các chiến dịch xây dựng thương hiệu.
Nếu bạn chưa thực sự tự tin với chiến lược marketing của mình, hãy để Solo Media đồng hành. Với kinh nghiệm và cam kết minh bạch, chúng tôi sẽ giúp doanh nghiệp bạn xây dựng thương hiệu vững mạnh và đạt được thành công vượt mong đợi.